Cruceiro do cemiterio de Cangas.

Nome: Cruceiro do cemiterio de Cangas. 

Parroquia: Santiago de Cangas. 

Lugar: Altamira. 

Rúa ou camiño: Rúa San Xosé 96. 

Está no camposanto municipal de Cangas, diante da entrada principal. 

Basamento: Ten planta cadrada, e un único chanzo. 

Pedestal: Ten forma de trapecio. Ten esculpidos na súa prte superior seis caveiras e tres tibias como símbolo do Calvario ou Gólgota, o monte onde Xesús foi crucificado. 

Varal: Non ten basa. Ten a sección redonda. A media altura ten unha figura de San Bartolomeu. San Bartolomeu foi esfolado vivo en Armenia no século I. Na escultura ten na súa man dereita o pouco que a erosión deixou dun gran coitelo aludindo ao seu martirio. No brazo esquerdo ten recollida a súa propia pel coma se fose un gran pano. Aos seus pés hai un pequeno diaño suxeito cunha cadea. 

Capitel: É de orde xónica, con volutas nos seus catro cantos. En cada lado do capitel hai catro cabezas de querubíns coas súas ás. 

A cruz ten os brazos de sección rectangular, sen decoración. No anverso está Xesucristo coa cabeza xirada á esquerda. Ten o cabelo longo e a barba curta. Non ten coroa de espiñas. Ten un perizonium ou pano de pureza para, por pudor, ocultar a súa nudez na crucifixión. Sobre a cabeza ten o cartel de INRI, peroo as letras non se len pola erosión. 

No reverso da cruz está a Virxe María en actitude de rezar, coas mans xuntas á altura do peito e un veo sobre a cabeza. 

Outros elementos: Diante do cruceiro hai un pousadoiro, onde deixar a caixa dos mortos para rezarlles o responso antes do enterro. Tamén hai un peto de esmolas e un farol onde acender candeas. 

Estado de conservación: O Cristo e mais a Virxe teñen bastantes liques e carriza. A figura de San Bartolomeu está bastante erosionada. 

Outras informacións: O dedicante e o autor son descoñecidos. Segundo Inés Costas Villar foi feito a finais do século XVI e sería o cruceiro máis antigo de Cangas. Porén o camposanto municipal de Cangas foi inaugurado en 1834, polo que de ser así, o cruceiro tería sido trasladado doutro lugar. 

A tradición oral vencellou o cruceiro a San Roque. Pero San Roque xeralmente vai vestido de pelegrín, e neste cruceiro o santiño non leva nin o bordón (bastón do pelegrín) nin o chapeu. San Roque estária acompañado por un can amigable, pero polo deterioro da figura non pode saberse se a figura que ten a rentes dos pés se trata dun can ou dun diabo. 

Hai unha inscripción moi erosionada nunha esquina do pedestal, que pon "LA VILL(A)...". O resto está borrado. Seguramente data de cando o cruceiro foi instalado no cemiterio municipal, que foi inaugurado en 1834, e faría alusión á doazon do cruceiro pola vila de Cangas. 

Información recolida por: 

Cándido S. S. (2º ESO A)